خردورزی و اندیشه ورزی در توسعه ایران
توجه اصلی دکتر حسین عظیمی، خردورزی و اندیشه ورزی در خصوص توسعه ایران بود. و از منظر ایشان « توسعه فرایندی است که طی آن باورهای فرهنگی، نهادهای اجتماعی، نهادهای اقتصادی و نهادهای سیاسی به صورت بنیادی متحول می شوند تا متناسب با ظرفیت های شناخته شده جدید شوند و طی این فرایند، سطح رفاه جامعه ارتقا می یابد. بر این اساس وی « عصاره و جوهر » را متکی « بر مبانی علمی و فنی نوین بشری » ارزیابی کرده و در عرصه اقتصادی مدعی است « جامعه توسعه یافته جامعه ای است که اساساً برای تولید به مبانی می اندیشد و جامعه توسعه نیافته هنوز توان این کار را پیدا نکرده است، لذا از این دیدگاه درخت توسعه اقتصادی بر ریشه ای کارآمد، یعنی فرهنگ مناسب استوار است.
دکتر حسین عظیمی از دو مسیر اصلی قابل تصور برای پیمودن فرایند توسعه، یعنی محوریت تحول فرهنگی ( حکومت اندیشه و کلام ) و محوریت تحول فیزیکی ( حکومت سرمایه ) محور اندیشه، یعنی تحول فرهنگی را مقدم می داند و در زمینه اهمیت باورها و ارزش ها در فرایند توسعه می نویسد: یک تمدن با یک یا چند اندیشه ( بصیرت ) اساسی شکل می گیرد. این تمدن، با زوال آن اندیشه یا اندیشه ها سقوط می کند و نیز هر تمدن بر اساس اندیشه و بصیرت اصلی آن دارای ظرفیت خاصی است و نمی توان از ظرفیت اصلی اندیشه های خود تجاوز کند.
وی در این رویکرد باورهای مناسب فرهنگی عمده و اساسی و لازم برای فرایند توسعه اقتصادی را این گونه بر می شمارد: « حاکمیت نگرش علمی بر باورهای فرهنگی جامعه، باور فرهنگی به برابری انسان ها، باور فرهنگی به لزوم احترام به حقوق دیگران، باور فرهنگی به آزادی سیاسی، باور فرهنگی به لزوم توجه معقول به دنیا و مسائل مادی مربوط به آن و دوری از ریاضت و زهد نامعقول».
هم چنین وی تأکید داشت: « در زمینه تحول مناسب فرهنگی، حداقل سه استراتژی اصلی در این زمینه را باید با جدیت پی گیری کرد و منابع انسانی و فرهنگی لازم برای تحقق حرکت در این مسیرها را تأمین نمود: تخصیص منابع کافی به جنبه های پرورشی، به ویژه در مدارس ابتدایی و راهنمایی، تأمین نیازهای اساسی زندگی و حیات اکثریت جامعه و الگوسازی فرهنگی مناسب، از نظر دکتر عظیمی نهادها و ساختارهای سازمانی تأمین کننده، تحکیم کننده، شکوفا ساز تمدن و لازم برای توسعه ایران در مقطع فعلی باید دارای 15 نهاد با ویژگی های اصلی توسعه لازم را دارا باشند که به آن قبلا اشاره شده است.
