جامعه شناسی فرهنگی 6
خرده فرهنگ: علاوه بر فرهنگ کلی حاکم بر هر جامعه، طبقات، قشرها
و گروههای مختلف جامعه نیز دارای فرهنگ ویژه خود هستند که ریزفرهنگ یا خردهفرهنگ
خوانده میشود. در تعریف خردهفرهنگ گفتهاند: خردهفرهنگ بر دستگاهی از ارزشها،
سلوکها، شیوههای رفتار و طرز زندگی یک گروه اجتماعی که از فرهنگ مسلط جامعه مفروض،
متمایز ولی با آن مرتبط است، اطلاق میشود.با توجه به تعریف
ذکر شده، به طور ساده میتوان گفت خردهفرهنگ، فرهنگی درون فرهنگ بزرگتر است. به بیان
دیگر با بررسی فرهنگ اقوام ابتدایی و پیشرفته متوجه میشویم که اقوام پیشرفته بخشهای
زندگی خود را تا مراحل ظریفتری تجزیه کردهاند. آنها برای هر بخش انواع و اقسام قواعد
و ابزار تهیه کردهاند و اعضای جامعه برای دستیابی به اهدافشان در تمام بخشها یک تقسیم
کار در پیش گرفتهاند و نقشهای مختلف را بر عهده دارند. تحت این شرایط به علت وجود
بخشهای تجزیه شده در اقوام پیشرفته، نظام فرهنگی ایجاد میشود که متشکل از خردهفرهنگها
یا زیرفرهنگهای مختلف و قابل تجزیهاند. به
طوریکه هر واحد اجتماعی کوچک نیز میتواند دارای یک مجموعه قواعد و ابزاری باشد که
از طریق آن میتوان فرهنگ آن را از فرهنگ واحد دیگر متمایز نمود. خردهفرهنگ درواقع به فرهنگ عمومی یا نظام فرهنگی جامعه به خاطر ارتباط با نهادهای
سنتی طبقه متوسط و پذیرش بسیاری از هنجارهای آن وابستگی دارد ولی از آنجا که هر خردهفرهنگ
هنجارهای ویژه خودش را نیز داراست، از فرهنگ بزرگتر تمایز مییابد. به احتمال زیاد
افراد وابسته به خردهفرهنگها غالبا با رد و عدم قبول کسانی روبرو میشوند که ارزشهایشان
فرهنگ عمومی غالب را میسازد.