جامعه شناسی فرهنگی ١٦
ادامه بحث هویت ملی...
برخی از نگرش‌ها قلمرو جغرافیایی، تاریخ، زبان، هنر و میراث علمی و ادبی مشترک،نمادها و مذهب مشترک را ازجمله عناصر ترکیبی هویت ملی می‌دانند و معتقدند: هرچند هویت‌دارای ماهیت ترکیبی است، درعین‌حال، دارای بُعد سلبی، یعنی جدا کننده، تمایز دهنده و شناساننده خود از دیگری نیز هست. این دیگری در قالب‌های گوناگون غیر، بیگانه، رقیب، مخالف و دشمن متبلور می‌شود و درمقابل هویت قرار می‌گیرد. برخی دیگر عقیده دارند که هویت ملی امری انباشتی و تراکمی است و در فرایند یادگیری‌اجتماعی تکوین یافته و از سیالیّت و پویایی برخوردار است. براین اساس رخدادهای مهم وماندگار سیاسی، فرهنگی و اجتماعی به مرور زمان به لایه‌های هویتی افراد و گروه‌ها می‌افزاید و ساختمان هویتی آن را متحول و متأثر می‌کند. از دید این گروه، عناصر هویت ضمن اینکه ازخصیصة استمرار برخوردار است، با گذشته نیز پیوند می‌خورد. یعنی هویت فردا چه بسا واجدلایه‌ها و عناصر افزون‌تری از امروز باشد. به همین دلیل از دیدگاه این رویکرد حوادث عظیم و رویدادهای عمده، چه‌در یک جامعه و چه در بعد جهانی نظیر انقلاب صنعتی، رنسانس، گفتمان مدرنیته، فرانوگرایی وجز آن در آفرینش و گسترش دقایق گفتمان‌های هویتی نوین نقش مؤثری را ایفا می‌کند.
