جامعه شناسی فرهنگی ١٩

توده

واژة توده با دو معنی با بار منفی و مثبت به کار برده شده است . در جوامع توتالیتر واژة توده بار مثبت دارد چرا که توده جمعیتی بی شکل است که در خدمت قدرت مطلق در آمده و نه تنها مطیع اوامر چهرة کاریزماست ، بلکه هم جهت با خواسته ها و و امیال چهرة کاریزما حرکت کرده و اعمال قدرت می نماید . در این تعریف مهمترین ویژگی توده آن است که فردیت از میان رفته و همه مردم در یک جهت وحدت داشته و کل توده مردم به صورت یک واحد عمل می نمایند . این تعریف به خصوص به معنای مردم معمولی و زحمتکش که برای تحقق اهداف جمعی سازمان یافته اند بسیار به کار برده می شد و معنی مثبت داشت . همین واژه در فرهنگ غرب از دید باز به تودة غوغاگر و اوباش اطلاق می شده است ، بویژه توده مردم جاهل و بی اعتنا به قانون به این ترتیب در این واژه فقدان فرهنگ ، هوش و حتی خردمندی مستتر است . دور فرهنگ ما نیز از دید باز واژة عوام یا عوامل الناس با بار منفی در مقابل افراد خردمند و حکیم به کار رفته است ، در هر دو تعریف معنای اصیل واژة مجموعه ای بی شکل است که تمیز دادن اجزای آن از یکدیگر بسیار دشوار است و و عدم وجود فردیت در جامعه توده وار بسیار نزدیک به استنباط جامعه شناسان از این واژه است .