جامعه شناسی توسعه ١٢
سنگ بنا و زیر ساخت توسعه، آموزش است. در این بین پاتولوژی آموزش عالی و باز سازی آن بویژه تحصیلات تکمیلی می تواند بر روند توسعه یافتگی نقش سازنده ای داشته باشد.
مهمترین تنگناها و نارسایی های نظام آموزشی عالی در ایران، کمبود اطلاعات و داده های واقعی و فقدان شناخت دقیق از نیازهای واقعی جامعه به رشته های علمی و نیروی متخصص و ماهر. به عبارتی دیگر فقدان بانک اطلاعات مشاغل و کسب و کار با عث شده است تا از سویی هر لحظه به فارغ التحصیلان بیکار افزوده شود و از دیگر سو بنگاه هایی که نیاز به نیروی متخصص دارند نیز از دسترسی به آن باز بمانند.
نارسایی و کاستی های آشکار در نظام و برنامه های آموزش عالی از نظر محتوای علمی نیز وجود دارد. بسیاری از متون بدون در نظر گرفتن ساختار فرهنگی،سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور، از خارج از کشور در غالب ترجمه یا تألیف وارد شده و به نظام آموزشی تزریق شده است. فزونی و برتری رشد کمی بر توسعه کیفی در تمام ابعاد وسطوح نظام آموزش عالی از نظر محتوای علمی دیگر آفت موجود است. نظام مند نبودن روابط و رفتارها، تصمیم ها، خط مشی ها، استخدام ها، انتخاب ها، افق ها، آینده نگری ها، کاستی در ایجاد روحیه دانش دوستی، وارستگی و آراستگی عالمانه در روابط استاد و دانشجو نیز مکمل مشکلات قبلی است! به آن اضافه فرمایید؛ انتقال آموخته های کهنه و تکراری به دانشجویان در تمام سطوح، ضعیف بودن آموزش های دانشگاهی و علمی خودی و درون جوش در اثر عدم پیوند بدنه آموزش بر بدنه پژوهش و در نهایت کم حوصلگی و بی تفاوتی، بی رنگ بودن انگیزه آموزشی و پژوهشی بین دانشجویان و مدرسان دانشگاهی، آیندۀ بیمناکی را متصور میکند.