الزامات گردشگری پایدار ٧
وضع موجود گردشگری در ایران
ایران در ردیف کهن‌ترین تمدن‌های جهان قرار دارد و به همین دلیل و نیز به خاطر وجود آب و هوای متنوع و جاذبه‌های طبیعی زیبا و متعدد از مهم‌ترین مراکز گردشگری دنیا به حساب می‌آید و سه مکان از میان 12 مکانی که یونسکو در جهان آنها را به‌عنوان «میراث تمدن جهانی» به رسمیت شناخته و ثبت کرده است، در ایران قرار دارد. گسترش جغرافیایی کشور، در ناحیه پانزده درجه عرض جغرافیایی و برخورداری از سواحل طولانی در بخش‌های جنوبی و شمالی کشور و همچنین وضع ناهمواری کوهستانی، جلگه‌ای و کویرها، وجود دریاچه‌های بزرگ و کوچک از یک طرف و آثار باستانی و تاریخی در جای جای کشورمان از طرف دیگر، باعث شده است که ایران جزء ده کشور اول از نظر توانایی گردشگری در دنیا شناخته شود.
کشور ایران از گذشته‌های دور به جهت موقعیت سوق الجیشی و تأثیری که حکومت‌های حاکم آن بر منطقه و جهان معاصر خود داشته است، مورد بازدید جهانگردان قرار گرفته که از مشهورترین آنها می‌توان «هردوت و گزنفون» از مورخان یونان باستان، «مارکوپولوی ونیزی» و «ابن بطوطه بغدادی» را نام برد.
گردشگری در ایران با توجه به جاذبه های فراوان تاریخی، فرهنگی و طبیعی از اهمیت بالایی برخوردار است. پس از انقلاب اسلامی و وقوع جنگ تحمیلی، آهنگ ورود گردشگران خارجی با نوسانات فراوان روبرو شد، به‌طوری که از سال 1357 تا 1367 به شدت تنزل یافت و به حداقل ممکن رسید. اما پس از پایان جنگ تحمیلی، با توجه به ایجاد ثبات و امنیت و همچنین اجرای برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روند مذبور سیر صعودی به خود گرفت و از سال 1367 تا 1379 به‌طور متوسط سالانه حدود 50 درصد رشد داشت (تعداد گردشگران ورودی بین المللی از 70470 نفر در 1367 به 5/1 میلیون نفر در سال 1383 رسید. طبق تازه ترین گزارش «رقابت‌پذیری سفر و گردشگری 2013» از مجمع جهانی اقتصاد، این رقم به 3 میلیون و 354 هزار نفر در سال 1390 (2011) با رتبه 114 در بین 139 کشور جهان رسیده است[1]. ادامه سیر صعودی ورود گردشگران خارجی به کشور منوط به ایجاد زیرساخت های مناسب و همچنین حفظ و تقویت امنیت عینی و ذهنی در داخل و خارج از کشور است.
پس از انقلاب به‌دلیل فضای حاکم بر کشور و سپس 8 سال دفاع مقدس ملت ایران، به موضوع جهانگردی توجه زیادی نشده است و در سال‌های ١٣٧٩ تا ١٣٨٢ سازمان ایرانگردی و جهانگردی سابق با همکاری سازمان جهانی جهانگردی و برنامه عمران سازمان ملل متحد اقدام به تهیه سند ملی توسعه و مدیریت جهانگردی کشور کرد ، اما به مراحل اجرایی نرسید و البته به‌دلیل کمبود نیروی کارشناسی در تیم برنامه و عدم جذب نخبگان فرهنگی و برنامه ریزان مطلع در زمینه گردشگری فرهنگی هنوز کار خاصی بر روی آن انجام نشده است.
