الزامات شناخت مسائل فرهنگی اجتماعی عربستان ٤

جایگاه زنان

در فرهنگ عربستان عنصر «زن» شهروند درجه 2 محسوب می‌شود به این معنا که در وهابیت که بر عربستان حاکم است یک اصل تحت عنوان «اصل قیمومیت» وجود دارد که بسیار جدی است. این اصل بدین معناست که زن در کنار مرد از حقوق سیاسی و اجتماعی برابر برخوردار نیست و تحت سلطه مرد و اجازه مرد می‌تواند امور خود را انجام دهد. در عربستان انتخابات معنای خاصی ندارد اما در انتخابات شوراها که اخیراً در سال 2016 برگزار شد، اجازه دادند تا زنان هم شرکت کنند که بیشتر شویی تبلیغاتی به نظر می‌رسد. عربستان هنوز نتوانسته است تا بحث حق رانندگی زنان را محقق کند و به نظر می‌رسد حل این مسئله برایش دشوار باشد. آمار اشتغال کلی که برای زنان شاغل در عربستان اعلام می‌شود؛ 13 درصد است که صوری است و آمار واقعی آن بیش از 5 تا 6 درصد نیست. نکته حائز اهمیت دیگر اینکه جدایی کامل جنسیتی در ادارات آموزش و پرورش از پایین‌ترین تا بالاترین سطح است که به شدت این تفکیک زن و مرد با حساسیت دنبال می‌شود.

در دانشگاه‌های موجود در عربستان نیز استاد مرد به هیچ وجه حق حضور در کلاس خانم‌ها را ندارد و در مواردی که بسیار ضروری و لازم است، تدریس به صورت ویدئو کنفرانس انجام شده و با دوربین مداربسته برای کلاس تفکیک شده زنان پخش می‌شود.

در زمان ملک عبدالله دانشگاهی که به همین نام تأسیس شده بود؛ دانشگاه ملک عبدالله سعی داشت که کلاس‌ها به صورت مختلط تشکیل شود که با اعتراضات شدیدی همراه شد و فعلاً نیز به صورت کاملاً بسته و گلخانه‌ای اداره می‌شود. در تاریخ عربستان تنها فیلم سینمایی «وجده» توسط یک زن با همکاری کشور آلمان در دوره اصلاحات عربستان (پادشاهی ملک عبدالله) ساخته شده است. کتاب خانم الیت هاوس در مورد عربستان نیز که شامل مشاهدات شخصی و عینی این پژوهشگر آمریکایی است توانسته در مورد شناخت بهتر جامعه عربستان باب‌هایی را بگشاید.