سه گام کلی از مرحله دوم مدرنیسم

    گام نخست :  مدرنیته

        مدرنیته ، نوعی « نواندیشی »‌محسوب می شود که به جای اصالت بخشی به « شرع » ‌، در آن به « ‌عرف » اصالت داده می شود . در غیبت خدا از صحنه ی اجتماعی و زندگی بشری ، سکیولاریته ( عرفی اندیشی ) و سکویلاریسم ( عرف گرایی ) و سکیولاریزاسیون ( عرفی سازی ) مبنا قرار می گیرد . این روند ، به طور طبیعی ،‌به امانیته ( بشری اندیشه ) ، امانیسم ( بشرگرایی ) و امانیزاسیون ( بشری سازی ) مناسبات اجتماعی انجامید. نفی عقبا و آخرت، به برجسته شدن بیش از پیش « دنیا » منتج شد و دنیاسازی ، از دستاوردهای مهم سکیولاریسم خوانده شد . به همین نسبت امانیسم یا اصالت بشر، به مرور در چهار حوزه ی معرفت شناسی (اپیستمولوژی)،بشرشناسی ( آنتروپولوژی ) ، هستی شناسی ( انتولوژی ) و خداشناسی ( تئولوژی ) به ظهور و بروز انگاره های متفاوتی نسبت به عصر کلیسا و ایمان مسیحی نایل شد . دگرگونی در این چهار حوزه ، موجب تعمیق مدرنیته گردید . [1]

 

    گام دوم :  مدرنیسم

        مدرنیسم ، که نوعی « نوگرایی » نسبت به اندیشه ی نوینی است که در مدرنیته تولید شده بود ،محسوب می شود . ظهور و بروز مدرنیسم در حوزه ی معرفت شناسی متأثر از مدرنیته ، به سه مکتب کلی انجامید : رسیونالیسم یا خردگرایی ، آمپریسم یا تجربه گرایی و پوزیتیویسم یا اثبات گرایی .

       هم چنین مدرنیسم در حوزه ی انسان شناسی ، در دو بخش فردی و جمعی ، به باز تعریف مفاهیمی مانند : اندیویدوآلیسم یا تفرّد ، کلکتیویسم یا تجمع ، هدونیسم یا لذت گرایی و آمورالیسم یا اخلاق زدایی اجتماعی منتج شد . مدرنیسم در حوزه ی تئولوژی یا خداشناسی ، با شتابی گسترده ، به « آته ایسم » یا « بی خدایی » در غلتید .

 

    گام سوم : مدرنیزاسیون

        مدرانیزاسیون ، نوعی « نوسازی » مبتنی بر مدرنیته و مدرنیسم است . مدرنیزاسیون در حوزه ی    معرفت شناسی به اصالت دانش یا ساینتیـزاسیون انجامید ، که در آن اصالت یا از آن صاحبان دکتریـن ،یعنی دکترینریَن ها است یا از آن دکترین های آنان که دکترینالیسم خوانده می شود .

        مدرنیزاسیون درحوزه ی انسان شناسی ، هنگامی که به ایجاد نظام های اجتماعی رسید، ایدئولوژیهای گوناگونی را رقم زد که از تلقی سوسیالیسم در چپ تا ناسیونالیسم و لیبرالیسم و گلوبالیسم در راست صحنه ی بلوک بندی اجتماعی ، طیف نمایی شد .

---

[1] - Strategic Planning – www . Andishkaden.ir .

توسعه تمدن غرب ٢

    مبتنی بر سه دوره ی کلیامانیسم نخست ، دوره ی کریستانیسم ، دوره ی امانیسم دوم، ساختار سوپرپارادایم امانیسم از قواره ی چهار مرحله ای مشخصی بهره مند بوده است . این چهار مرحله را می توان در حکم یک قطار که دارای چهار واگن است ، ارزیابی نمود :

 

*  مرحله ی یکم ـ ترادیسیون

    این مرحله ، مربوط به دوره ی قرون وسطا است . در آن دوره ، اصالت از آن خدای کلیسا بوده و ساز و کار ایمان مسیحی ، نوعی «تئوئیسم » یا خداگرایی تثلیثی را مبنای جامعه و سبک زندگی مردم اروپا قرار
می داد .

*  مرحله دوم ـ  مدرنیسم

     این مرحله ، مربوط به دوره ی قرون جدید است ، ‌که در آن اصالت از خدای کلیسا نفی شده و ساز و کار ایمان مسیحی ، به عنوان مبنایی برای روش زندگی ، به چالش کشیده می شود . این مرحله ، دارای سه گام کلی خواهد بود که در نوشتار آینده به آن پرداخته خواهد شد.

توسعه تمدن غرب

سوپر پارادایم امانیسم 

      روند انتقال شناسی [1] در تمدن غرب به سه دوره ی کلی تقسیم می شود :

 

الف )  دوره ی امانیسم نخست

     این دوره از 700 قبل از میلاد تا 200 پس از میلاد را در بر می گیرد و ابتدا یونان و سپس امپراتوری روم تا عصر کنستانتین در آن به سر می برند . امانیسم نخست ، که در آن همه چیز حول انسان تعریف می شد و چه از سوی « آناکساگوراس » و « پوروتاگوراس »‌که انسان را مبنای همه چیز می دانستند ، و چه دریافت سروش آسمانی در معبد دلفی توسط « سقراط » مبنی بر این که « خودت را بشناس ! » ، همه ی عوامل معرفتی دست به دست یکدیگر دادند تا یونان باستان از عصر اسطوره ها یا میتولوژیسم عبور کرده و به عصر امانیسم نخستین و باستانی وارد شود . دوره ی امانیسم نخست به عصر پاگانیسم ( کفر کیشی ) نیز شناخته می شود .

 

ب  )  دوره ی کریستانیسم 

     این دوره که از 200 پس از میلاد آغاز و تا اواخر قرن پانزدهم استمرار می یابد ، یک دوره ی طولانی اصالت ایمان الهی ، از نوع مسیحی آن است که به عصر مسیحی گرایی یا کریستانیسم معروف شده است .
از این دوره به قرون وسطا یاد می شود .

 

ج  )  دوره ی امانیسم دوم

     پس از رنسانس در ایتالیا ، که عصر نوزایی و بازگشت به انگاره های دوره ی طلایی یونان ، خوانده و با شکل گیری روشنگری در اروپا ، دوره ی امانیسم دوم پدید آمد . امانیسم جدید ، یک امانیسم مدرن است که مشخصه ی آن « سکیولاریسم »‌است . در واقع به تبع آغشته شدن تمدن غرب به برخی انگاره های مسیحی و یهودی ، درنتیجه امانیسم دوره ی جدید نتوانست یکسره دین را از صحنه خارج کند . لذا به جای تکیه بر
« پاگانیسم » ، از ممیزه ی تلطیف شده تری به نام « سکیولاریسم » ‌بهره برداری می شود . هر چند که در
سال های اخیر ، مفهومی جدید به نام « نئوپاگانیسم »‌در ادبیات ژورنالیستی ـ فلسفی غرب ، ارائه و پی گیری می شود که دوره ی امانیسم جدید را با عبور از سکیولاریسم ، با این مفهوم معرفی می کند .

---

[1] - Transformism .

 

توسعه

توسعه  ( Development )

      مفهومی مدرن است که در قرن بیستم جایگاه ممتازی در حوزه علوم اجتماعی به ویژه در
جامعه سازی یافت .

     مفهــوم عربی توسعه ترجمــان انگلیســی واژه ی  Development است .  دِوِلوپ منــت از واژه ی

to develop  به معنی خروج از لفافه اخذ شده است . در این معنا ، لفافه همان انگاره های ارزشی سنتی جاری در جامعه است .

     بنیان نظری توسعه بر مفهوم «‌تاریخ» قرار دارد . روند حرکت تاریخ، بستر توسعه است و این کارگزاره ی ظریف ، مبنای فلسفه توسعه را شکل می دهد .

 

دکترین توسعه 

      بر کرسی زمــان در تاریخ ، حرکت سینوسی جوامع شکـل می گیرد . حرکت سینوسی مزبور ، کنشیــم

تناوب است که فراز آن را مدرنیسم  و فرود آن را ترادیسیون یا سنت تشکیل می دهد دکترین توسعه در این تناوب حرکت سنت و مدرنیسم ، موجب پدیدآمدن نسبت تاریخ و توسعه با یکدیگر می شود . در این دکترین ، ابتدا یک سنت جاری در گذر زمان ناکارآمد شده و پاسخ گوی نیاز جامعه نیست . ضرورت عبور از سنت مزبور ، مرحله « پسا سنت » را می نمایاند .  [1]

     این ضرورت در مرحله پسا سنت ، موجب بسترسازی برای چاره اندیشی شده و اغلب اوقات منتج به ایجاد « نواندیشی » یا مدرنیته می شود . پس از باز تولید اندیشه ای نو برای پاسخ به نیازهای جامعه ، ‌مرحله گرایش به آن اندیشه نو یا در واقع « نوگرایی » یا مدرنیسم آغاز می شود . در این مرحله ، متولیان امر و اندیشمندان و اصحاب رسانه ، اندیشه و طرح نو مزبور را در سطوح علمی و اجتماعی معرفی نموده و گرایش به آن را در میان نخبگان و عموم جامعه پدید می آورند . پس از گرایش و اقبال عمومی به آن طرح و اندیشه نو ، که غالباً حاصل زمان آگاهی اندیشه ورزان آن دیدگاه ، در پاسخ به نیاز عصری است ، مرحله اقدام رسمی برای تحقق آن طرح و اندیشه فرا می رسد این مرحله که توسط قانون گذاران و سیاست سازان و مجریان ، محقق می شود ، مرحله « نوسازی » یا مدرنیزاسیون خوانده می شود . پس از مرحله « نوسازی » یا مدرنیزاسیون ، یک دوره ی زمانی مشخص برای شادابی و طراوت طرح و اندیشه ی اجرا شده ی مزبور متصور است که پس از طی آن دوره ، می توان مدعی شد که طرح مزبور به سنت و رویه ی جاری تبدیل شده است. دوره ی کارآمدی سنت مزبور نیز به دلیل بشری و عصری بودن ، متناهی و محدود است . لذا اقتضائات عصری نوینی پدید می آید که سنت مزبور قادر به پاسخ گویی به آن نیست و درنتیجه ، مجدداً مرحله پسا سنت شکل می گیرد و ضرورت باز تولید طرح و اندیشه نو خودنمایی می کند . از این مرحله است که مجدداً یک بار دیگر حرکت سینوسی و تناوب اندیشه از مرحله پیدایش تا مرحله اجرا و سپس تبدیل شدن به سنت ، آغاز می شود .

     این دکترین ، قلب فلسفه ی توسعه است و در این تلقی ، توسعه معنایی فرهنگی می یابد ، یعنی آنچه موجب پیشرفت جوامع است ، زدودن سنت های نارآمد و روی آوری به طرح ها و اندیشه های عصری و نوین است ، که همه ی شقوق توسعه اعم از سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، علمی و .... را در بر می گیرد . نسبت فلسفه ی توسعه با فلسفه ی تاریخ از این دکترین مشخص می شود . در واقع آنچه در فلسفه تاریخ ، ترانسفور میشن یا انتقال گرایی نامیده می شود ، در دکترین توسعه ، همان حرکت سینوسی و روند کنش متناوب اتنقال از سنت به مدرنیسم و مجدداً به سنت است . به عنوان مثال : تاریخ غرب را می توان تاریخ توسعه استراتژیک آن نامید به گونه ای که روند تناوب حرکت آن از سنت عصر پاگنیسم در 1000 قبل از میلاد ، به نوگرایی آتن 500 قبل از میلاد ، سپس به سنت عصر هلنیسم 200 قبل از میلاد ، تا نوگرایی دینی در پذیرش مسیحیت در200 میلادی توسط امپراتور کنستانتین و در ادامه ، شکل گیری سنت مسیحی در عصر کلیسا در 900 میلادی ، و در نهایت از رنسانس در ایتالیا و آنگاه عصر روشنگری در فرانسه ، آلمان و
انگلیس ، و در واقع عبور از قرون وسطا و ورود به عصر مدرن ، در یک نوسان مستمر بوده است . البته غرب در دوران چهارصد ساله ی اخیر ، هر چه جلوتر آمده است ، تراکم عصرهای بیش تری را شاهد بوده است و از این حیث می توان دوران مدرن غرب را دوران « اعصار » گوناگون ، مانند : عصر دریات ، عصر صنعت ، عصر اتم ، عصر فضا ، عصر ارتباطات ، عصر دیجیتال و ... نامید کـه هر یک به منسوخ شدن پدیده هایـی و

پیدایش ظرفیــت ها و پدیده های نوینـی منجر شده اند . [2]

---

[1] - Straegic Planning –www . Andishkadeh. ir .

[2] - Strategic Planning –www.Andiskadeh. ir .

روند جامع انتقال شناسی

      روند انتقال شناسی ، همیشه آن سادگی انتزاعی حرکت از سنت به تجدد و سپس به سنت را ندارد ، بلکه در بسیاری از موارد ، به طور گسترده و عمیقی پیچیده است . این پیچیدگی در دکترین توسعه تأثیر عمیقی دارد و عدم درک صحیح آن می تواند روند توسعه را مختل نماید . روند جامع انتقال شناسی در دکترین توسعه ،‌ دوازده مرحله دارد که این مراحل دوازده گانه به خودی خود پیچیدگی مزبور را
می نمایاند .  [1]

 

1 ـ  پیشانواندیشی :

     پس از ناکارآمدی سنت ، ضرورت نواندیشی خودنمایی می کند . نواندیشی مقدماتی دارد که از جمله همین ضرورت نواندیشی است . جامعه باید در مورد ناکارآمدی سنت به باور رسیده باشد . دوره ی پیشانواندیشی ، دوره ی « ضرورت » ‌نواندیشی است .

 

2 ـ  نواندیشی :

     پس از دوره ی ضرورت ، مرحله ی نواندیشی آغاز می شود . اندیشمندان و متفکران ، انگاره های نو را تولید و تبیین می کنند . این نواندیشی ، لزوماً باید پاسخی به ناکارآمدی سنت جاری باشد .

3 ـ  پسانواندیشی :

    اندیشه ی نو، اغلب نیازمند نقد و بررسی و واکاری و بازنگری و حتی ترمیم و اصلاح است . این دوره ی واکاوری و اصلاح اندیشه ی نو که در معرض نظر ونقد نخبگان و اهل معنا قرار گرفته است ، مرحله ی
« پسانواندیشی » است که بسیار ضروری است ، زیرا بسیاری از اندیشه ها ، هنگامی که قبل از نظر و نقد خواص وارد جامعه می شوند موجب ایجاد تردید و تشویش در عموم مردم و درنتیجه عدم دستیابی به افقی روشن در نسبت با آن اندیشه می گردد .

 

4 ـ  پیشانوگرایی :

     پس از نظر و نقد خواص ، اکنون نوبت به آگاهی عوام و ایجاد دغدغه در آن ها برای مطالبه ی این اندیشه ی نو می رسد . این دوره که حساسیت خاصی دارد ، دوره ی پیشانوگرایی است . مرحله ی پیشانوگرایی، مرحله ای بسترسازی برای جلب مشارکت توده ی مردم در تحقق اندیشه نو در عمل است.

 

5 ـ  نوگرایی :

    پس از آن که اندیشه ی نو به خواص و عوام معرفی شد و با اقبال عموم مواجه گردید، دوره ی مطالبه ی
آن آغاز می شود . مرحله ی مطالبه ی اندیشه ی نو از سوی عموم جامعه ، ‌مرحله ی نوگرایی است . اکنون عموم جامعه ضمن اذعان به ناکارآمدی سنت جاری ، خواهان اندیشه ی نو و جایگزینی هستند که تبیین و معرفی شده است . در واقع در این مرحله ، همگان می دانند که چه را نمی خواهند ( سنت جاری ) و درصدد تحقق چه هستن ( تجدد ) .

 

6 ـ  پسانوگرایی :

     مطالبه ی عمومی برای تحقق اندیشه ی نو کافی نیست . بستر سازی برای تحقق اندیشه ای که با اقبال عمومی مواجه شده است در مرحله ی پسانوگرایی صورت می پذیرد . تغییرات اجتماعی دفعی و آنی انجام نمی شود و عنصر صبر اجتماعی در این مرحله حکم اکسیر گران بهایی را دارد که عدم آن می تواند منجر به شتاب زدگی در کنش مدیریتی رهبران یا در یأس و دل سردی توده ها از تحقق نسخه ی شفابخش نوین

مشکلات و دردهای اجتماع گردد . [2]

 

7 ـ  پیشانوسازی :

     در مرحله ی پیشانوسازی ، اندیشه ی نو ، در قالب قانون و سیاست و طرح عملیاتی ، ضمانت اجرایی می یابد . در واقع این دوره ، مرحله ی قانون گذاری ، سیاست گذاری و طرح ریزی است .

 

8 ـ  نوسازی  :

     در این مرحله ، قوانین ، سیاست ها و طرح های عملیاتی ، به اجرا درآمده و بنای نوین جامعه
پی ریزی و ساخته می شود .

 

9 ـ  پسانوسازی :

     ساختمان نوین اجتماعی که ایجاد شد ، آحاد و ساکنان آن به مرور نسبت به هنجارها و ارزش های جدید اجتماعی ، در عمل آشنا شده و مشق اجتماعی کرده و روند جامعه پذیری نوین را طی می کنند . این مرحله ، دوره ی پسانوسازی نامیده می شود .

 

10 ـ  پیشاسنت :

     پس از جامعه پذیری شهروندان نسبت به هنجارهای نوین ، دوره ی تثبیت و فرهنگ سازی آن در نظام آموزشی و رسانه ای از یک سو و در نظام تقنینی و اجرایی در ایجاد و اصلاح مقررات از سوی دیگر آغاز
می شود . این مرحله ، پیشاسنت خوانده می شود .

 

11 ـ  سنت :

     با نهادینه شدن ارزش های نوین در جامعه و یا شکل گیری جامعه مبتنی بر آن ها ، مرحله ی سنت شکل

می گیرد . در این مرحله ، آحاد جامعه ، به انگاره های اندیشه ی نوینی که تولید و محقق شد نه تنها باور دارند بلکه آن ها را در عمل در زندگی اجتماعی خود اجرا می کنند . مرحله ی سنت ، مرحله ای است که انگاره های نوین ملکه ی رفتار آحاد جامعه شده است و برای انجام آن ها با ابهام و پرسش مواجه
نمی شوند .

 

12 ـ  پساسنت :

     پس از گذشت یک دوره ی نامشخص ، هر سنت بشری ، شامل مرور زمان شده و اثربخشی و کارآیی خود را از دست می دهد . در این دوره ، ترمیم آن سنت برای استمرار کارآمدی آن ، صورت می پذیرد . شارحان اندیشه ی بنیادین آن سنت و استراتژیست های حوزه های سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی ، برای حفظ ضریب اثربخشی آن ، به تلاشی مستمر مبادرت می کنند . اما خود نیز می دانند که دوره ی سنت مزبور به پایان رسیده است و ضرورت جایگزینی آن خودنمایی می کند . این مرحله ، پسا سنت نامیده می شود .

---

[1] - Strategic Planning – www . Andishkadeh . ir .

[2]  ـ پسانوگرایی در نگاه آنتونی گیدنز نیز مطرح است ، اما باتقسیم بندی متفاوتی . رجوع کنید به کتاب : نوذری . حسین علی ،
     [ مجموعه مقاملات ] مدرنیته و مدرنیسم ، مقاله ای روند مدرنیسم از نگاه آنتونی گیدنز ، تهران ، 1379 ، نشر نقش جهان .

جامعه مدنی یا جامعه هجری 6

انتقال شناسی

     بستر توسعه در تفکر مدرن ، در مبحث انتقال شناسی یا ترانسفورمیسم [1] در حوزه ی فلسفه ی تاریخ است . آن چه مقوم تاریخ است انتقال از یک عصر به عصر دیگر و انتقال از یک دوره با سلسله هنجار و ارزش مشخص ، به دوره ای دیگر ، با سلسله ای از هنجارها و ارزش های متفاوت است . این انتقال ، یک متغیر کلیدی دارد : انتقال از گزاره ای قدیمی به انگاره ای جدید . آن چه گزاره ای قدیمی و دارای قدمت نامیده می شود در این معنا ، ترادیسیون خوانده می شود که می توان مسامحتاً آن را «سنت» ترجمه نمود . [2]

     در گذر زمان و حرکت از عصری به دورانی دیگر ، در واقع حرکت از ترادیسیون [3] ( سنت ) به تجدد و سپس به ترادیسیون صورت می گیرد . این مراحل انتقال شناسی حرکت یک جامعه از سنت به تجدد و سپس به سنت ، ‌در یک روند سینوسی و نوسانی ارزیابی و حتی مدیریت می شود .

 

1 ـ  نو اندیشی

      یک پدیده ی اجتماعی که سنت شده است ، ممکن است در گذر زمان ناکارآمد شود . این ناکارآمدی ، ضرورت جایگزینی برای آن را نشان می دهد . در این مرحله ، چاره اندیشی برای جایگزینی آن سنت ناکارآمد آغاز می شود . در اثر ممارست و تلاش ، بالاخره یک انگاره ی جدید و جایگزین ، ‌ابداع می شود . این مرحله نخست را می توان « نواندیشی » ‌نامید زیرا در آن ، اندیشه ی نوینی برای جایگزینی با اندیشه ی مبنایی سنت جاری اندیشیده شده است .

 

2 ـ  نوگرایی 

      پس از آن که اندیشه ی نوینی پرداخته شد ، در میان نخبگان و سپس توده ها مطرح و ابعاد آن به نقد و بررسی گذارده می شود . به مرور به این اندیشه ی نو ، اقبال عمومی و گرایش به وجود می آید . به این اقبال و گرایش «‌نوگرایی » گفته می شود ، که حاکی از اقبال عمومی درجای گزینی این اندیشه ی نو ، با آن سنت پیشین است .

 

3 ـ  نوسازی

     هنگامی که اندیشه ی نو با اقبال مواجه شد و «‌نوگرایی » در جامعه بروز یافت ، مطالبه ی آن به
« نوسازی » می انجامد . نهادهای متوالی، از نهاد قانون گذار تا دستگاه های تصمیم ساز و سیاست گذار ، آن اندیشه ی نو را در قالب طرح و قاعده و قانون ، ‌ضمانت اجرا می بخشند . در این مرحله است که به مرور بنای جامعه مبتنی بر آن اندیشه ی نو ، « نوسازی » می شود .

     در تفکر مدرن ، به مرحله ی نواندیشی «‌مدرنیته »‌[4] ، به جای مرحله ی نوگرایی « مدرنیسم »‌[5] ،
و به مرحله ی نوسازی « مدرنیزاسیون » [6] می گویند .

    در جوامع غیرغربی که در آن ها مقوله ی توسعه درون زا نیست و از جوامع غربی اقتباس می شود ، غالباً توسعه را با مدرنیزاسیون یکسان می پندارند . هم چنین به دلیل این که مدرنیزاسیون به سبک غربی ، ‌اقتباس از آن چیزی است که در غرب پیاده و اجرا شده است ، ‌مفاهیم توسعه و مدرنیزاسیون ، مترادف
« وسترنیزاسیون » [7] شناخته می شود . [8]

 

4 ـ  سنت

    پس از نوسازی جامعه و محقق شدن آن اندیشه ی نو در قالب طرح ها و قوانین ، به مرور این بنای نو ، شامل مرور زمان شده و قدمت می یابد . این قدمت ، آن را کهنه می نمایاند و گزاره های آن به
گونه ای نهادینه و جاری می گردد که از آن به « سنت » یاد می شود . در این مرحله است که آن گزاره ، دیگر « جدید » نیست و به « سنت » تبدیل شده است .

---

[1] - Transformism .

[2] - Strategic Planning – WWW. Andishkadeh . ir

[3] - Tradition .

[4] - Modernity .

[5] - Modernism .

[6] - Modernization .

[7] - Westernization .

[8] - Strategic Planning – www . Andishkadeh . ir .

 

جامعه مدنی یا جامعه هجری 5

انتقال شناسی و استعلا شناسی  :

     در هر پارادایم کلان ، روند حرکت اجتماع مورد بررسی قرار می گیرد . چنین حرکتی ، موجب
شکل گیری تاریخ است . محل تلاقی فلسفه ی تاریخ با فلسفه ی اجتماعی و فلسفه ی علم ، در تبیین این روند حرکت پارادایمی است .

 

انتقال شناسی  :

     بستر توسعه در تفکر مدرن ، در مبحث انتقال شناسی یا ترانسفورمیسم [1] در حوزه ی فلسفه ی تاریخ است . آن چه مقوم تاریخ است انتقال از یک عصر به عصر دیگر و انتقال از یک دوره با سلسله هنجار و ارزش مشخص ، به دوره ای دیگر ، با سلسله ای از هنجارها و ارزش های متفاوت است . این انتقال ، یک متغیر کلیدی دارد : انتقال از گزاره ای قدیمی به انگاره ای جدید . آن چه گزاره ای قدیمی و دارای قدمت نامیده می شود در این معنا ، ترادیسیون خوانده می شود که می توان مسامحتاً آن را «سنت» ترجمه نمود . [2]

     در گذر زمان و حرکت از عصری به دورانی دیگر ، در واقع حرکت از ترادیسیون [3] ( سنت ) به تجدد و سپس به ترادیسیون صورت می گیرد . این مراحل انتقال شناسی حرکت یک جامعه از سنت به تجدد و سپس به سنت ، ‌در یک روند سینوسی و نوسانی ارزیابی و حتی مدیریت می شود .

---

[1] - Transformism .

[2] - Strategic Planning – WWW. Andishkadeh . ir

[3] - Tradition .