مروری بر ادبیات توسعه 3

عده ای نیز نظریات توسعه را به نظریات سنتی ، مدرن و پست مدرن تقسیم نموده اند .

نظریه توسعه اقتصادی – نظریه های جامعه شناسی توسعه و نظریه های سیاسی توسعه از این جمله اند.از جمع دانشمندان علوم اجتماعی که درباره نظریه توسعه بررسی وطبقه بندی کامل تری کرده اند .فاستر – کارتراست که تمام نظریات توسعه را از دیدگاه علوم اجتماعی به دو الگوی کاملا" متضاد تقسیم می کنند.

الگوی توسعه حاکم بر غرب والگوی نئومارکسیتی

از میان پیشگامان توسعه نیز می توان به هیرشمن -  کالین کلارک – پیتربائر – ویتمن روستو اشاره کرد. هیرشمن که یکی از پیشگامان توسعه است چهار مکتب فکری را درآثارش مشخص می کند که برای مطالعه  توسعه نیافتگی و توسعه اقتصادی به کار رفته اند .  این چهار مکتب عبارتند از  نئومارکسیم  –  نئوکلاسیک – مارکسیم – کلاسکا که هیرشمن آن را اقتصاد توسعه می نامند .

طرح شاخه اقتصاد توسعه به زمان جنگ جهانی دوم و بعد از آن برمی گردد . در بریتانیا زمان جنگ ، طی دو گزارش اشتغال کامل  و خدمات رفاهی را تبلیغ کردند . بین سالهای 1945 و 1950 ایالات متحده براساس طرح مارشال 19 میلیارد دلار به اروپای غربی اعطا کرد تا صرف بهبود اقتصادش  نماید و صندوق بین المللی  پول به منظور تنظیم اقتصاد جهانی تاسیس شد   تا این بانک بتواند درجهت توسعه کشورهای جهان سوم موثر باشد . در این میان یک احساس همگانی به وجود آمده بود که اصول مدیریت اقتصاد کلان باید توسط  دولت ها به  کشورهای در حال  توسعه گسترش یابد و بدین ترتیب در اواخر دهه های 1940 و 1950 شاهد مجموعه ای از نظریه های اقتصادی هستیم  که به طور آشکار هدفشان  توسعه  جهان سوم  بود.مهم ترین مولفه آنها کاربر روی اقتصاد و بهبود شرایط اقتصادی و افزایش درآمد سرانه ملی بود .

البته باید گفت در نظریه های توسعه هیرشمن که پایگاه و اساس توسعه را اقتصاد می داند و بهبود شرایط اقتصادی و افزایش درآمد  ملی را یکی از شاخه های پیشرفت و توسعه می داند نقدی وجود دارد و آن اینکه  توسعه یعنی تحول جامعه یعنی حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب . افزایش درآمد ملی رسیدن به وضعیت مطلوب نیست بلکه رشدی در اقتصاد کشور است .